Szacuje się, iż choroba trzewna (celiakia) może dotyczyć nawet 1 % polskiej populacji. Mimo to, zaburzenie to ciągle pozostaje niezrozumiane przez wielu z nas, a konieczność spożywania bezglutenowych posiłków jest traktowana jak chwilowa moda. Niestety, celiakia dla wielu osób oznacza walkę z uporczywymi, a nawet zagrażającymi życiu konsekwencjami, a jedynym, skutecznym sposobem jej leczenia jest przestrzeganie zasad dobrze zbilansowanej diety bezglutenowej. Dlatego też, w poniższym artykule postanowiliśmy opracować krótki poradnik, dzięki któremu łatwiej będzie nam przygotować bezpieczne dania dla naszych bliskich, którzy zmagają się z problemem choroby trzewnej. Na czym polega celiakia? I jak przyrządzić bezglutenowe pierniczki? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w dalszej części tekstu.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Czym jest choroba trzewna (celiakia)?
- Jakich zasad należy przestrzegać podczas przygotowywania posiłków dla osób zmagających się z problemem celiakii?
- Jak przygotować bezglutenowe pierniczki?
Czym jest choroba trzewna (celiakia)?
Celiakia (nazywana także chorobą trzewną) jest zaburzeniem charakteryzującym się trwałą, glutenozależną enteropatią jelita cienkiego. Jest to choroba autoimmunologiczna, o podłożu genetycznym. Odznacza się ona trwałą nietolerancją glutenu (tj. białka zapasowego występującego w większości zbóż, na przykład: pszenicy, życie, jęczmieniu). W przypadku niniejszego zaburzenia, gluten zaczyna wykazywać działanie toksyczne na organizm człowieka i w efekcie prowadzi do zaniku kosmków jelita cienkiego oraz wypustek błony śluzowej, pośredniczącej we wchłanianiu składników odżywczych wraz z pożywieniem.
Celiakia może pojawić się w każdym wieku. Najczęściej wykrywana jest ona wśród osób pomiędzy 30 a 50 rokiem życia. Niemniej jednak, zdarzają się przypadki, w których choroba trzewna rozpoznawana jest u pacjentów powyżej 80 roku życia. Co ciekawe, kobiety zmagają się z celiakią prawie dwa razy częściej niż mężczyźni. Niestety, w Polsce wiele osób zmaga się z objawami niniejszej choroby nie mając na ten temat świadomości.
Nieleczona choroba trzewna wiąże się z występowaniem licznych objawów. Na przykład: silnych bólów i wzdęć brzucha, biegunek, znaczną utratą masy ciała, niskim wzrostem u dzieci, zaburzeniami nastroju (w tym depresją), uporczywą anemią oraz zespołem złego wchłaniania.
Jakich zasad należy przestrzegać podczas przygotowywania posiłków dla osób zmagających się z problemem celiakii?
Przygotowywanie bezglutenowych posiłków wymaga od nas nie tylko odpowiedniego doboru produktów, ale również wiedzy. Dlatego też, przygotowaliśmy dla Ciebie 5 najważniejszych zasad, którymi należy kierować się podczas przyrządzania świątecznych dań dla osób zmagających się z objawami choroby trzewnej.
1: upewnij się, że wybrane przez Ciebie produkty (w tym przyprawy) pozbawione są nawet najmniejszych ilości glutenu. W tym celu wybieraj żywność ze znakiem przekreślonego kłosa, lub wyraźną informacją o braku zawartości glutenu;
2: przygotowuj posiłki bezglutenowe przy użyciu osobnych naczyń, garnków, a nawet sztućców. Ponadto, wydziel osobne strefy w kuchni do przygotowywania posiłków bezglutenowych. Podczas przyrządzania wigilii, wszystkie posiłki bezglutenowe warto wykonać w pierwszej kolejności.
3: układając dania na świątecznym stole oddal od siebie te tradycyjne od tych, które nie zwierają w swoim składzie glutenu. Możesz również odróżnić je od siebie stosując inne kolory naczyń;
4: komponuj posiłki ze świeżych warzyw, kasz bezglutenowych oraz produktów, które zawierają w swoim składzie duże ilości niezbędnych dla zdrowia składników odżywczych, witamin i minerałów;
5: zarówno produkty, jak i przygotowane już posiłki, przechowuj jak najdalej od siebie. Żywność bezglutenową najlepiej jest przechowywać w specjalnie przeznaczonych do tego pojemnikach i na osobnych półkach w lodówce.
Jak przygotować bezglutenowe pierniczki?
Przygotowywanie bezglutenowych słodkości wbrew pozorom nie jest takie trudne. Pamiętaj jednak o przestrzeganiu powyższych zasad.
Jakich składników potrzebujesz?
- Około 500g bezglutenowej mąki gryczanej;
- 150g masła sklarowanego;
- 125g cukru kokosowego;
- 125g płynnego miodu gryczanego;
- 2 łyżeczek bezglutenowej przyprawy korzennej do piernika;
- 1 łyżeczki cynamonu;
- 2 łyżek kakao (lub karobu);
- ½ łyżeczki bezglutenowego proszku do pieczenia;
- 2 żółtek jaj.
Sposób przygotowania:
I: Do małego garnka przełóż: masło sklarowane, miód, przyprawę korzenną, cynamon oraz kakao. Przełóż garnek na mały ogień, a następnie mieszaj, aż do momentu, w którym wszystkie składniki się połączą. Następnie, odstaw je do ostygnięcia;
II: Do ostygniętej masy dodaj żółtka;
III: Mąkę gryczaną wymieszaj z proszkiem do pieczenia, a następnie połącz z masą miodową;
IV: Wyrabiaj cisto tak długo, aż stanie się jednolite i sprężyste. Jeśli masa będzie zbyt sucha, możesz dodać do niej odrobinę słodkiej śmietany lub wybranego mleka;
V: Przełóż ciasto do lodówki na około 60 minut, a następnie rozwałkuj je cienko i wytnij pierniczki o dowolnym kształcie;
VI: Rozgrzej piekarnik do temperatury 180oC, a następnie piecz je przez około 10-15 minut.
Bezglutenowe święta – podsumowanie
Przygotowywanie świątecznych posiłków bezglutenowych nie jest łatwe. Niemniej jednak, w przypadku choroby trzewnej jest niezbędne dla zachowania zdrowia i dobrego samopoczucia. Dlatego też, jeśli zmagasz się z niniejszą chorobą lub będziesz gościć przy świątecznym stole bliskich, u których rozpoznano celiakię, pamiętaj, że przygotowywanie bezglutenowych posiłków wymaga przestrzegania rygorystycznych zasad, które są gwarantem zdrowia.