Dieta bezglutenowa – kiedy należy ją stosować i co warto wiedzieć na jej temat?

W ciągu ostatnich kilku lat dieta bezglutenowa stała się niezwykle popularna. Wiele się o niej słyszy w telewizji oraz internecie. Niemniej jednak, czy niniejszy sposób odżywiania faktycznie wywiera pozytywny wpływ na nasze zdrowie? Jakie są najważniejsze zasady diety bezglutenowej i kiedy powinniśmy jej przestrzegać? Odpowiedzi na te oraz inne pytania znajdziesz w dalszej części tekstu.

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Czym jest gluten;

  • Na czym polega celiakia;

  • Kiedy należy wykluczyć gluten ze swojej diety;

  • Jakie są najważniejsze zasady diety bezglutenowej;

  • Jakie produkty zawierają w sobie najwięcej glutenu.

dieta bezglutenowa

Czym jest gluten?

Gluten jest mieszanką białek roślinnych pochodzących z większości dobrze znanych nam zbóż (w tym: z żyta, jęczmienia oraz pszenicy). Na szeroką skalę wykorzystywany jest on w przemyśle spożywczym, przede wszystkim podczas wyrobu pieczywa. Wszystko to za sprawą jego właściwości spulchniających. Warto również wiedzieć, że gluten jest doskonałym nośnikiem smaku i aromatu. Dlatego też, znajdziemy go w wszelkiego rodzaju sosach (np. w sosach pomidorowych, czosnkowych itp.).

Na czym polega celiakia?

Celiakia (znana również jako choroba trzewna) jest chorobą autoimmunologiczną związaną z nietolerancją glutenu. Niniejsza jednostka chorobowa jest dziedziczona genetycznie i może objawić się w każdym wieku. W przebiegu zaburzenia, w kontakcie z glutenem, dochodzi do zaniku kosmków jelitowych, czego konsekwencją są zaburzenia wchłaniania skutkujące niedoborem składników pokarmowych, a nawet niedożywieniem. Wśród najczęściej występujących objawów możemy wyróżnić:

  • Częste afty oraz stany zapalne w okolicach jamy ustnej;
  • Niewyjaśniony niedobór żelaza lub niedokrwistość;
  • Uczucie ciągłego, niewyjaśnionego zmęczenia;
  • Częste bóle głowy;
  • Podwyższenie poziomu cholesterolu;
  • Problemy z płodnością;
  • Zaburzenia nastroju, w tym depresję;
  • Bóle kostno-stawowe, rozpoznanie osteoporozy we wczesnym wieku.

dieta bezglutenowa

Kiedy należy wykluczyć gluten ze swojej diety?

Gluten należy całkowicie wyeliminować ze swojej diety tylko wtedy, gdy zmagamy się z problemem celiakii, alergii na gluten lub nietolerancji glutenu. Wykluczenie niniejszego składnika z jadłospisu powinno odbywać się pod kontrolą wykwalifikowanego dietetyka. Ponadto, poprzedzone powinno być wykonaniem szeregu badań, które będą miały na celu określenie rodzaju zaburzenia, z którym mamy do czynienia.

Jakie są najważniejsze zasady diety bezglutenowej?

Poniżej wyróżnionych zostało 5 najważniejszych zasad diety bezglutenowej. Pamiętaj jednak, że jeśli zmagasz się celiakią lub alergią na gluten, nie należy eliminować go ze swojej diety samodzielnie. Zasięgnij konsultacji w gabinecie wykwalifikowanego dietetyka klinicznego lub gastroenterologa.

ZASADA I: Wyklucz ze swojej diety wszystkie produkty, które zawierają gluten;

ZASADA II: Rób ostrożne zakupy. Czytaj dokładnie etykiety produktów pod kątem zawartości glutenu. Wybieraj produkty z przekreślonym kłosem;

ZASADA III: Dania bezglutenowe przygotowuj w osobnych naczyniach przy użyciu oddzielnych sztućców;

ZASADA IV: Naucz swoich bliskich najważniejszych zasad diety bezglutenowej. Poproś ich, aby nie komentowali Twoich „wyborów” żywieniowych i nie namawiali Cię na spożywanie zakazanych produktów;

ZASADA V: Zadbaj o to, aby w Twojej diecie znalazły się wszystkie niezbędne witaminy i składniki mineralne.

dieta bezglutenowa

Jakie produkty zawierają w sobie najwięcej glutenu?

Poniżej przedstawiony został wykaz najpopularniejszych produktów, które zawierają w sobie gluten. Nie można ich spożywać w przebiegu celiakii, alergii oraz nietolerancji glutenu.

Po pierwsze: ZBOŻA – pszenica, jęczmień, orkisz, żyto;

Po drugie: WARZYWA I PRZETWORY – warzywa w panierce, przetworzone przekąski warzywne, soki oraz przeciery, które zawierają w sobie słód jęczmienny;

Po trzecie: TŁUSZCZE – olej z kiełków pszenicy;

Po czwarte: NABIAŁ I MIĘSA – napoje i desery mleczne zawierające w swoim składzie mąkę pszenną oraz słód jęczmienny, płatki zbożowe;

Po piąte: NAPOJE – kawa zbożowa, kakao owsiane, piwo, napoje zawierające w swoim składzie słód jęczmienny, napoje alkoholowe wytwarzane na bazie zbóż.

Podsumowanie

Chociaż wyeliminowanie glutenu ze swojej codziennej diety nie jest prostym zadaniem, w sklepach możemy znaleźć coraz większą liczbę produktów ze znakiem przekreślonego kłosa. Pamiętajmy jednak, że jeśli zmagamy się z celiakią, alergią na gluten lub jego nietolerancją, powinniśmy zasięgnąć opinii w gabinecie specjalisty. Dzięki temu dowiemy się, jak zastąpić produkty zbożowe, aby nie doprowadzić do poważnych niedoborów pokarmowych.

Jeśli chcesz poznać więcej praktycznych porad z zakresu dietetyki, bądź na bieżąco z portalem kacikzdrowia.pl i zapisz się na newsletter.