W Polsce wiele osób zmaga się z problemem uporczywych zaparć. Przyczyną niniejszego stanu rzeczy jest przede wszystkim nieprzestrzeganie zaleceń zdrowej diety, jak również niska aktywność fizyczna. Niemniej jednak, za powstawanie zaparć odpowiedzialne mogą być także liczne zaburzenia stanu zdrowia, w tym uchyłki jelita grubego. Rozwiązaniem wspomnianego problemu może okazać się dieta bogatoresztkowa, które polega na doborze pełnych zdrowia składników o zwiększonej zawartości błonnika pokarmowego. Jakie są wskazania do stosowanie diety bogatoresztkowej? I jak wygląda jej przykładowy jadłospis? Odpowiedzi na te oraz inne pytania znajdziesz w dalszej części tekstu.
W tym artykule poznasz:
- Czym jest błonnik;
- Wskazania do stosowania diety bogatoresztkowej;
- Przeciwwskazania do stosowania diety bogatoresztkowej;
- Najważniejsze zalecenia diety wysokobłonnikowej;
- Przykładowy jadłospis diety bogatoresztkowej.
Czym jest błonnik?
Błonnik (nazywany również włóknem pokarmowym) jest kompleksem heterogennych substancji, które wchodzą w skład ścian komórkowych roślin. Co ciekawe, substancje te są oporne na działanie enzymów trawiennych. Niemniej jednak, są one częściowo rozkładane za pośrednictwem bakterii bytujących w dolnym odcinku układu pokarmowego (w okrężnicy). Błonnik stanowi niezwykle ważny element zdrowego odżywiania. Odpowiadać on może za profilaktykę licznych zaburzeń stanu zdrowia, w tym: cukrzycy typu II, jak również chorób w obrębie układu sercowo-naczyniowego. W większości przypadków mianem błonnika określamy związki o charakterze polisacharydów. Niemniej jednak, niniejsze pojęcie opisuje także substancje, które nie są węglowodanami. Na przykład ligniny oraz część skrobi. Ze względu na rozpuszczalność, błonnik możemy podzielić na BŁONNIK ROZPUSZCZALNY W WODZIE oraz BŁONNIK NIEROZPUSZCZALNY W WODZIE.
Dieta bogatoresztkowa – jakie są wskazania do jej stosowania?
Dieta bogatoresztkowa zalecana jest w przede wszystkim w przypadku osób, które zmagają się z problemem uciążliwych zaparć. Ponadto, wskazaniem do jej stosowania są:
- Istotna nadwaga oraz otyłość;
- Dokuczliwe hemoroidy oraz zaparcia atoniczne;
- Uchyłkowatość jelita grubego (w wyłączeniem ostrego stanu zapalnego uchyłków);
- Kamica żółciowa (z wyłączeniem ostrych stanów zapalnych w obrębie woreczka żółciowego);
- Istotne zagrożenie rozwojem cukrzycy typu II, insulinooporność oraz zaburzenia glikemii;
- Przewlekłe choroby w obrębie układu sercowo-naczyniowego oraz zaburzenia lipidowe;
- Stany zapalne oraz zaburzenia odporności organizmu.
Dieta bogatoresztkowa i przeciwwskazania do jej stosowania.
W większości przypadków przestrzeganie zaleceń diety bogatoresztkowej jest bezpieczne dla naszego zdrowia. Niemniej jednak, istnieją pewne przeciwwskazania związane z jej stosowaniem. W tym miejscu należy wyróżnić:
- Stany zapalne w obrębie błony śluzowej żołądka, w tym chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy;
- Przewlekłe stany zapalne jelit, w tym chorobę Leśniewskiego-Crohna;
- Przewlekłe stany zapalne w obrębie trzustki oraz dróg żółciowych;
- Nieżyt przewodu pokarmowego;
- Stany pooperacyjne (w tym stan po przeprowadzeniu operacji bariatrycznej);
- Aktywne choroby zakaźne;
- Niedożywienie organizmu, w tym niedobory białka i składników mineralnych;
- Rozpoznanie anemii oraz osteoporozy.
Jakie są najważniejsze zalecenia diety wysokobłonnikowej?
Dieta bogatoresztkowa opiera się przede wszystkim o właściwy dobór produktów bogatych w błonnik pokarmowy. Są to między innymi suszone owoce, pieczywo i kasze pełnoziarniste, jak również świeże warzywa. Ważne jest także, aby przygotowywane przez nas potrawy były gotowane możliwie jak najkrócej. Ponadto, jeśli nie istnieją ku temu żadne wyraźne przeciwwskazania, warto spożywać warzywa i owoce w formie surowej. Podczas przestrzegania zaleceń diety wysokobłonnikowej niezmiernie ważne jest także wyeliminowanie z jadłospisu produktów wysokotłuszczowych. Konieczne jest wykluczenie potraw smażonych na głębokim tłuszczu, jak również dań typu fast-food. Dodatkowo, pacjenci zmagający się z problemem zaparć powinni wyeliminować ze swojej diety wszelkie słodycze, słodkie napoje gazowane oraz słone przekąski. Jeśli nie istnieją ku temu żadne wyraźne przeciwwskazania, zalecane jest także przestrzeganie regularnej aktywności fizycznej, odpowiadającej za utrzymanie prawidłowej czynności jelit.
Dieta bogatoresztkowa – przykładowy jadłospis?
Śniadanie: Płatki owsiane zalane gorącą wodą z dodatkiem siemienia lnianego oraz pokrojonej śliwki suszonej i świeżego banana;
II Śniadanie: Jogurt naturalny z dodatkiem otrębów pszennych oraz mrożonych malin;
Obiad: Pieczony dorsz z dodatkiem puree z brokułów oraz gotowanej marchewki;
Podwieczorek: Sałatka z ogórka zielonego, papryki czerwonej, sałaty masłowej oraz gotowanego jajka, z dodatkiem delikatnego sosu jogurtowo-koperkowego;
Kolacja: 2 kawałki pieczywa pełnoziarnistego z dodatkiem domowej pasty z cukinii. Do tego garść rukoli i pomidorków koktajlowych.
Podczas przestrzegania zaleceń diety wysokobłonnikowej niezmiernie ważne jest dostarczanie do organizmu odpowiedniej ilości płynów, najlepiej w postaci wody.
Podsumowanie
Dieta bogatoresztkowa to skuteczna pomoc w walce z problemem uciążliwych zaparć. W celu ustalenia jadłospisu dostosowanego do indywidualnych potrzeb organizmu, najlepiej jest skorzystać z porady wykwalifikowanego dietetyka.