Dlaczego są szkodliwe dla naszego zdrowia? I w jakich produktach spożywczych się znajdują? W poniższym artykule znajdziesz najważniejsze informacje na temat izomerów trans kwasów tłuszczowych.
Mimo rosnącej świadomości dotyczącej zasad zdrowego odżywiania i istotności żywienia w naszym życiu, producenci produktów spożywczych nadal, na szeroką skalę, stosują w swoich zakładach substancje, które mogą wywierać negatywny wpływ na zdrowie człowieka. Jedną z tych substancji są izomery trans jednonienasyconych i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Dlatego też, tak ważne jest uważne czytanie etykiet spożywczych i dobieranie takich produktów, dzięki którym dostarczymy do naszego organizmu wyłącznie wartościowe składniki odżywcze, bez obaw o czyhające w nich zagrożenie dla naszego zdrowia.
Izomery trans – co powinniśmy o nich wiedzieć?
Izomery trans kwasów tłuszczowych – TFA (z ang. Trans Fatty Acids) stanowią grupę wszystkich izomerów geometrycznych jedno- oraz wielo-nienasyconych kwasów tłuszczowych charakteryzujących się niesprzężonym, podwójnym wiązaniem w konfiguracji trans. Niniejsze substancje występują naturalnie w niektórych produktach (głównie w przetworach mlecznych oraz w mięsie wołowym). Niemniej jednak, rozwój technologiczny związany z branżą spożywczą spowodował, iż izomery trans wytwarzane są również w procesie utwardzania tłuszczów roślinnych (głównie oleju palmowego, który wykorzystywany jest w większości spożywanych przez nas produktów, na przykład w margarynie).
Izomery trans – jak mogą wpłynąć na nasze zdrowie?
Izomery trans kwasów tłuszczowych, spożywane w przekraczającej zalecenia żywieniowe dawce, mogą doprowadzić do poważnych konsekwencji dla naszego zdrowia. Wpływają one między innymi na:
- Podwyższenie poziomu „złego” cholesterolu (LDL) w surowicy krwi;
- Obniżenie poziomu „dobrego” cholesterolu (HDL) w surowicy krwi;
- Zwiększenie ryzyka wystąpienia miażdżycy oraz innych chorób układu krążenia (w tym niedokrwiennej choroby serca);
- Nasilenie ryzyka związanego z występowaniem przewlekłych stanów zapalnych, które z kolei zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia w przyszłości takich chorób jak nowotwory złośliwe (ze szczególnym uwzględnieniem nowotworów prostaty) oraz cukrzycy typu II.
Według najnowszych ustaleń, częste spożywanie izomerów trans w dużych ilościach może wpływać na zwiększenie ryzyka wystąpienia cukrzycy typu II nawet o 40%. Ponadto, naukowcy zastanawiają się nad wpływem niniejszych substancji na powstawanie problemu bezpłodności, astmy oskrzelowej oraz zaburzeń laktacji u młodych matek.
Izomery trans – dlaczego są wykorzystywane w przemyśle?
Izomery trans kwasów tłuszczowych są wykorzystywane w przemyśle spożywczym głównie ze względu na swój wpływ na zwiększenie temperatury topnienia tłuszczów, a ponadto powodowanie, iż mogą one przybierać stałą formę i być bardziej odporne na proces utleniania. Dodatkowo, oleje roślinne, które poddane zostają procesom uwodornienia (całkowitego lub częściowego) osiągają stałą konsystencję, jak również cechują się dłuższym okresem przydatności do spożycia.
Izomery trans – gdzie się znajdują i jak zidentyfikować je na etykiecie produktu?
Niestety, producenci żywności nie są objęci prawnymi regulacjami, na podstawie których powinni oni informować swoich klientów o zawartości izomerów trans w sprzedawanym produkcie. Niniejsza informacja ukryta jest najczęściej pod nazwą „częściowo utwardzanych olejów roślinnych” lub „częściowo uwodornionych olejów roślinnych”. Szczególną uwagę na zwartość tych składników powinniśmy zwracać podczas zakupu:
- Serków topionych;
- Margaryny do pieczenia ciast;
- Lodów;
- Batonów i słodkich wafelków;
- Zup w proszku.
Izomery trans – w jakiej ilości mogą być spożywane?
Według najnowszych ustaleń Polskiego Instytutu Żywności i Żywienia, zwartość izomerów trans w naszej diecie nie powinna przekraczać 1% dziennego zapotrzebowania kalorycznego dostarczanego wraz pożywieniem.
