Łuszczyca to choroba ogólnoustrojowa, która potrafi bardzo utrudnić codzienne życie. Cierpi na nią około 3-5% społeczeństwa. Przybiera różne formy i mimo tego, że nie jest to choroba zakaźna, nieestetycznie wyglądające zmiany skórne potrafią mocno ograniczyć kontakty społeczne. Prawidłowa dieta może jednak znacząco złagodzić objawy choroby i zapobiec nawrotom. Chorujesz na łuszczycę? Sprawdź, w jaki sposób się odżywiać, jakich produktów unikać, a co warto włączyć do swojej diety.
- Łuszczyca – co to za choroba?
- Zalecenia żywieniowe dla osób chorych
- Dieta niskoenergetyczna
- Śródziemnomorska dieta
- Dieta bezglutenowa
- Twoi sprzymierzeńcy – antyoksydanty i kwasy omega-3
- Rola witaminy D3
Łuszczyca – co to za choroba?
Łuszczyca jest to choroba zapalna o przewlekłym charakterze. Schorzenia to do dnia dzisiejszego nie zostało do końca poznane. Istnieją pewne czynniki genetyczne, które warunkują powstanie choroby i to właśnie im przypisuje się znaczącą rolę. Dodatkowe wpływ na zachorowanie ma również styl życia, używki, dieta, infekcje, niektóre leki. Nie bez znaczenia są także czynniki psychologiczne. Może wystąpić w każdym wieku, charakteryzuje się różnymi okresami reemisji, występuje w kilku postaciach i oprócz skóry atakuje również narządy wewnętrzne. Ognisko zapalane początkowo przypomina różowo-czerwoną plamkę pokrytą łuską. Zmiany skórne najczęściej występują na kolanach, łokciach, owłosionej skórze głowy. Jedną z bardziej dokuczliwych odmian łuszczycy jest łuszczycowe zapalenie stawów. Może ono prowadzić nawet do zniekształcenia kości. W badaniach klinicznych zaobserwowano występowanie u osób chorych na łuszczycę także innych schorzeń. Osoby te częściej skarżą się na choroby układu sercowo-naczyniowego. Mają także podwyższone stężenie cholesterolu we krwi, zaburzony metabolizm glukozy, co może prowadzić do cukrzycy. Leczenie łuszczycy polega głównie na miejscowym łagodzeniu zmian przy użyciu farmakoterapii i fototerapii. Nie bez znaczenia jest sposób, w jaki odżywia się chory. Odpowiednio dobrana dieta może wspierać proces leczenie.
Zalecenia żywieniowe dla osób chorych na łuszczycę
Źle zbilansowana dieta chorego na łuszczycę może zaostrzyć objawy. Istnieją pewne zależności między stanem śluzówki żołądka, a nasileniem wykwitów skórnych. Osoby zmagające się z łuszczycą powinny przestrzegać kilku podstawowych zasad. Przede wszystkim należy zrezygnować z alkoholu, czerwonego mięsa oraz wszelkiej żywności wysoko przetworzonej. Niewskazane są również tłuszcze pochodzenia zwierzęcego i podroby. W codziennej diecie powinny pojawić się natomiast produkty będące źródłem antyoksydantów i kwasów omega-3. Dlatego też zaleca się spożywania tłustych ryb morskich tj. łosoś, sardynka, makrela, śledź. Nie powinno zabraknąć również żywności dostarczającej naszemu organizmowi selenu, a znajdziemy go m.in. w brązowym ryżu, pestkach dyni i w owsie. Warto spożywać jak najwięcej warzyw i owoców, zwłaszcza tych bogatych we flawonoidy, witaminę C i karotenoidy. Palacze cierpiący na łuszczyce nie będą szczęśliwi, ponieważ tytoń może zaostrzać przebieg choroby i należy bezwzględnie z niego zrezygnować.
Dieta niskoenergetyczna
Osoby chorujące na łuszczyce często zmagają się z dodatkowym problemem, którym jest otyłość. W walce z chorobą i dodatkowymi kilogramami może pomóc dieta niskoenergetyczna. Pozwala ona wzmocnić mechanizmy przeciwzapalne w organizmie. Naukowcy wskazują na wysoką skuteczność tej diety. W 2013 r. grupa chorych poddana badaniu klinicznemu dostarczała organizmowi nie więcej niż od 800 do 1000 kalorii na dobę przez 8 tygodni. W ciągu kolejnego 8-tygodniowego okresu chorzy otrzymywali posiłki nieprzekraczające łącznie 1200 kalorii na dobę. Po tym czasie zaobserwowano spadek masy ciała, dzięki czemu leczenie farmakologiczne stało się o wiele skuteczniejsze.
Dieta śródziemnomorska
Jak zostało to wskazane powyżej, sprzymierzeńcem w walce z łuszczycą są m.in. kwasy omega-3. Dieta śródziemnomorska opiera się właśnie na spożywaniu produktów bogatych w wielonienasycone kwasy tłuszczowe, flawonoidy i przeciwutleniacze. Dlatego też przyjmuje się, że może ona łagodzić procesy zapalne w organizmie. Istnieje wiele wariantów tej diety. Różnią się one przede wszystkim ilością i rodzajem tłuszczy dostarczanych organizmowi z pożywieniem. W tradycyjnej diecie śródziemnomorskiej nie może zabraknąć oliwy z oliwek, roślin strączkowych, zbóż, warzyw i owoców. Zaleca się także spożywanie ziemniaków, orzechów i wszelkiego rodzaju nasion. Należy natomiast unikać czerwonego mięsa (jest dopuszczalne zaledwie kilka razy w miesiącu). Ryby i drób należy ograniczyć. Wśród produktów mlecznych dopuszczalne są sery i jogurty.
Dieta bezglutenowa a łuszczyca
Celiakia, czyli wrodzona nietolerancja glutenu, to przypadłość, która niestety często dotyka osoby chorujące na inne schorzenia ze strony układu immunologicznego. Taką chorobą jest m.in. łuszczyca. Zdarza się, że dopiero diagnostyka w kierunku łuszczycy pozwala wykryć uczulenie na gluten. Jest to poważny problem, który wymaga zmiany nawyków żywieniowych chorego. Wyeliminowanie produktów zawierających gluten może w tym przypadku wspomóc proces leczenia farmakologicznego i wydłużyć okresy pomiędzy kolejnymi nawrotami choroby.
Twoi sprzymierzeńcy – antyoksydanty i kwasy omega-3
Antyoksydanty mają niezwykle ważny wpływ na funkcjonowanie całego organizmu, ponieważ biorą udział w przemianach eliminujących wolne rodniki. Naturalnie występują w produktach spożywczych, przeważnie pod postacią karotenoidów. Znajdziemy je w zielonych warzywach tj. jarmuż, brokuł, brukselka, sałata, szpinak, ale również w czerwonej kapuście, pomidorach, kalafiorze i marchewce. Silnym antyoksydantem jest również witamina E i C oraz flawonoidy. Te ostatnie występują m.in. w jabłkach, winogronach i czarnej porzeczce. Z tego względu wskazane jest również picie zielonej herbaty. Zawartość antyoksydantów oraz kwasów omega-3 w diecie osoby cierpiącej na łuszczyce może mieć pozytywny wpływ na przebieg choroby, ponieważ prowadzi do zmniejszenia stresu antyoksydacyjnego. Takie działanie ma również selen. Badania prowadzone u chorych na łuszczycę wskazują na niską zawartość tego pierwiastka w surowicy krwi. Możemy zwiększyć jego ilość, spożywając produkty bogate w selen, a są to m.in brązowy ryż, pestki dyni, ryby, owies. W połączeniu w witaminą E selen przyspiesza proces regeneracji komórek. Dzięki temu dieta bogata we wskazane powyżej składniki mineralne i witaminy może łagodzić przebieg choroby.
Witamina D3 a łuszczyca
Witamina D3 pełni bardzo ważną rolę w organizmie. Przede wszystkim bierze udział w procesie wydzielania insuliny. Zwiększa także wchłanianie wapnia, więc pośrednio dba o nasz układ kostno-stawowy. Jej niedobór wiąże się z występowaniem niektórych chorób autoimmunologicznych. Prawidłowa ilość tej witaminy pozwala przyspieszyć proces leczenia schorzeń dermatologicznych w tym także łuszczycy. Chociaż witamina D znajduje się w wielu produktach spożywczych, to, aby zaspokoić dzienne zapotrzebowanie organizmu na nią, konieczna jest suplementacja. Witaminę D znajdziemy m.in. w tłustych rybach, żółtkach jaj, wątrobie i przetworach mlecznych. Ważna jest również ekspozycja na słońce. Nie zapominajmy więc o aktywności fizycznej na świeżym powietrzu.
Dieta może mieć istotny wpływ na przebieg chorób autoimmunologicznych (w tym łuszczycy). Powinna być jednak odpowiednio zbilansowana, aby nie doprowadzić do niedoborów podstawowych witamin i składników mineralnych. Eliminując produkty, które mogą zaostrzać przebieg choroby, nie zapominajmy o ich zamiennikach. Podstawą każdej diety powinno być przede wszystkim zbilansowane, racjonalne i zdrowe odżywianie.
