Nieswoiste zapalenie jelit to grupa zaburzeń, która obejmuje między innymi chorobę Leśniewskiego-Crohna oraz wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Pojawienie się niniejszego zaburzenia w życiu człowieka wiąże się z występowaniem licznych objawów, które w znacznym stopniu utrudniają codzienne funkcjonowanie i istotnie obniżają odczuwaną satysfakcję z życia. Dlatego też, tak ważne jest jak najszybsze rozpoznanie objawów nieswoistego zapalenia jelit i wprowadzenie efektywnych strategii leczenia, które wpływają na podniesienie jakości życia pacjenta. Na czym polega niniejsze zaburzenie i jakie mogą być jego przyczyny? Odpowiedzi na te oraz inne pytania znajdziesz w dalszej części tekstu.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Na czym polega nieswoiste zapalenie jelit;
- Jakie są możliwe przyczyny nieswoistego zapalenia jelit;
- Jakie objawy mogą towarzyszyć nieswoistemu zapaleniu jelit;
- Jak rozpoznać i leczyć nieswoiste zapalenie jelit.
Na czym polega nieswoiste zapalenie jelit?
W grupie nieswoistych chorób zapalnych jelit wyróżnia się przede wszystkim chorobę Leśniewskiego-Crohna oraz wrzodziejące zapalenia jelita grubego. Niemniej jednak, rozróżnienie niniejszych zaburzeń stawia przed diagnostami spore wyzwanie i niejednokrotnie wymaga przeprowadzenia licznych badań. Objawy nieswoistych chorób zapalnych jelit w istotny sposób wpływają na codzienne życie pacjenta, a w niektórych przypadkach doprowadzić mogą nawet do rozwoju zaburzeń nastroju (w tym depresji), które niejednorodnie odpowiadają za nasilenie symptomów choroby.
Jakie są możliwe przyczyny nieswoistego zapalenia jelit?
Mimo upływu lat i zaawansowanych technik diagnostycznych, nadal nie udało ustalić się jednoznacznej przyczyny powstawania nieswoistych chorób zapalnych jelit. Dlatego też, tak trudno jest opracować skuteczne metody leczenia objawów niniejszego zaburzenia. Niemniej jednak, wśród czynników zwiększających ryzyko wystąpienia nieswoistych chorób zapalnych jelit wyróżnia się:
- Nieodpowiednią dietę (ubogą w świeże warzywa i produkty pełnoziarniste oraz obfitującą w produkty o dużej zawartości konserwantów i wypełniaczy smaku);
- Niską aktywność fizyczną i siedzący tryb życia;
- Narażenie na długotrwały stres, na przykład w środowisku rodzinnym lub w pracy;
- Częste spożywanie alkoholu, zażywanie narkotyków, palenie papierosów;
- Zanieczyszczenia środowiska;
- Przyjmowanie w ciągu życia (zwłaszcza w okresie dzieciństwa) dużych ilości antybiotyków;
- Przyjmowanie (na własną rękę) nieodpowiednich suplementów, wpływających na środowisko flory bakteryjnej jelit.
Ponadto, wpływ na powstawanie niniejszego zaburzenia mogą wywierać czynniki genetyczne, jak również zaburzenia związane z funkcjonowaniem układu immunologicznego.
Jakie objawy mogą towarzyszyć nieswoistemu zapaleniu jelit?
Objawy nieswoistych chorób zapalnych jelit uzależnione są od rodzaju zaburzenia, z którym pacjent ma do czynienia. Niemniej jednak, wspólnym czynnikiem dla wszystkich jednostek chorobowych z niniejszej grupy jest występowanie okresów zaostrzeń oraz remisji (przynajmniej częściowej).
W przebiegu nieswoistego zapalenia jelita grubego pojawiają się najczęściej:
- Biegunki (w których dostrzec można fragmenty śluzu, a nawet krew);
- Silne bóle brzucha przyjmujące postać skurczu;
- Uczucie nagłego parcia na oddanie stolca;
- Obniżenie apetytu;
- Istotna utrata masy ciała.
Warto także wiedzieć, iż w przebiegu nieswoistego zapalenia jelita grubego może dochodzić również do: bólu stawów, łysienia, niedokrwistości, zapaleń błony naczyniowej oka oraz chorób wątroby.
W przypadku choroby Leśniewskiego-Crohna, zmiany patologiczne mogą pojawić się niemalże na każdym odcinku przewodu pokarmowego. W wyniku niniejszego zaburzenia dochodzi do powstania przetok oraz bolesnych owrzodzeń. Pacjent jest w stanie odczuwać objawy podobne do tych, które występują w przebiegu nieswoistego zapalenia jelita grubego. Ponadto, mogą pojawić się u niego: bóle brzucha, nudności, a nawet wymioty i bolesne wzdęcia.
Jak rozpoznać i leczyć nieswoiste zapalenie jelit?
W celu postawienia trafnej diagnozy, konieczne jest przeprowadzenie specjalistycznych badań endoskopowych. Dodatkowo, należy zbadać krew pacjenta pod katem zawartości żelaza (w wielu przypadkach pacjenci zmagają się z problemem niedokrwistości). Niejednokrotnie w diagnozie nieswoistych chorób zapalnych jelit wykorzystywane są także badania radiologiczne oraz rezonans magnetyczny.
Leczenie nieswoistych chorób zapalnych jelit uzależnione jest zarówno od stopnia nasilenia objawów, jak i wieku pacjenta. W ostrych stanach stosuje się najczęściej leczenie farmakologiczne ze skorelowaną dietoterapią. W nielicznych przypadkach rozważa się także podjęcie leczenie chirurgicznego. Warto jednak wiedzieć, że w przypadku choroby Leśniewskiego-Crohna możliwe jest wyłącznie osiągnięcie długotrwałej remisji. Natomiast w przypadku wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, całkowite wyleczenie możliwe jest tylko za sprawą usunięcia niniejszego odcinka układu pokarmowego.
Podsumowanie
Nieswoiste choroby zapalne jelit coraz częściej diagnozowane są w naszym społeczeństwie. Przyczyną niniejszego stanu rzeczy są między innymi czynniki środowiskowe, na które składają się nieodpowiednia dieta oraz niska aktywność fizyczna. Dlatego też, tak ważne jest, aby już od najmłodszych lat przestrzegać zasad zdrowego stylu życia, posiadających kluczowe znaczenie dla profilaktyki licznych zaburzeń o charakterze cywilizacyjnym.