Jaką rolę pełnią w naszym organizmie? I w jakim pożywieniu powinniśmy szukać Niezbędnych Nienasyconych Kwasów Tłuszczowych (NNKT)? Odpowiedzi na te oraz inne pytania szukaj w dalszej części tekstu.
Tłuszcze (w tym kwasy tłuszczowe) stanowią jeden z najważniejszych składników energetycznych w diecie każdego z nas. Ich zadaniem jest nie tylko dostarczanie do organizmu niezbędnej ilości kalorii, ale również branie udziału w tworzeniu struktur komórkowych oraz stanowienie nośnika dla witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Niemniej jednak, nie wszystkie tłuszcze dostarczane wraz z pożywieniem są sobie równe. Ze względu na ich udział w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu człowieka, szczególną uwagę przywiązuje się do Niezbędnych Nienasyconych Kwasów Tłuszczowych, których (jak sama nazwa wskazuje) nie może zabraknąć w naszej codziennej diecie.
NNKT – co powinniśmy o nich wiedzieć?
Nienasycone kwasy tłuszczowe możemy podzielić na:
- Jednonienasycone kwasy tłuszczowe – omega9; oraz
- Wielonienasycone kwasy tłuszczowe – omega3 i omega6.
Te pierwsze wpływają między innymi na metabolizm lipoprotein, zmniejszając w nich stężenie cholesterolu o niskiej gęstości (LDL) oraz na zwiększenie stężenia cholesterolu o wysokiej gęstości (HDL). Wielonienasycone kwasy tłuszczowe (omega3 i omega6) stanowią grupę niezbędnych substancji, których niedobór może doprowadzić do poważnych konsekwencji dla zdrowia, a nawet życia człowieka.
NNKT nie są syntetyzowane w organizmie człowieka, dlatego też niezbędne jest ich dostarczenie w odpowiednich ilościach wraz z pożywieniem.
NNKT – jak wpływają na nasz organizm?
Niezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe odgrywają niezwykle ważną rolę w procesie utrzymania homeostazy naszego organizmu. Ponadto, kwasy tłuszczowe z grupy omega3 i omega6 stanowią ważny element struktury błon komórkowych i mitochondrialnych, gdzie spełniają rolę składnika fosfolipidów. Dostarczanie NNKT w odpowiednich ilościach jest w stanie wpłynąć na prawidłowe funkcjonowanie wielu układów. Między innymi, układu krążenia, poprzez utrzymanie właściwego poziomu cholesterolu oraz regulację ciśnienia tętniczego krwi. Okazuje się, że spożywanie NNKT wraz z pożywieniem, może przyczynić się do znacznego zmniejszenia ryzyka wystąpienia chorób w obrębie układu sercowo-naczyniowego (w tym, zawału serca oraz udaru mózgu). Niemniej jednak, ochrona naszych naczyń oraz serca to nie jedyne zadanie NNKT. Biorą one także udział w budowaniu odporności organizmu, posiadają wpływ na prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego, a nawet zmniejszają ryzyko wystąpienia osteoporozy i chorób nowotworowych w przyszłości.
NNKT – gdzie powinniśmy ich szukać?
Niezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe znajdziemy między innymi w:
- Nasionach roślin oleistych (omega6);
- Oleju słonecznikowym oraz kukurydzianym (omega6);
- Oleju rzepakowym oraz sojowym (omega3).
Ponadto, NNKT znajdziemy również w tłuszczu ryb i ssaków morskich. Dlatego też, tak ważne jest, aby ryby stanowiły ważny element naszej diety. Warto jednak pamiętać, że w celu uzyskania wysokiej wartości składników odżywczych w nich zawartych, należy unikać smażenia ryb na głębokim tłuszczu i obtaczania ich w panierce z mąki lub bułki tartej.
NNKT – skutki niedoboru w organizmie człowieka
Wśród licznych konsekwencji związanych z niedoborem Niezbędnych Nienasyconych Kwasów Tłuszczowych, możemy wyróżnić:
- Zahamowanie wzrostu u dzieci;
- Pojawienie się licznych zmian skórnych;
- Zwiększenie łamliwości naczyń włosowatych układu krwionośnego;
- Liczne zaburzenia w obrębie narządów i tkanek;
- Zwiększenie podatności organizmu na infekcje i zakażenia.
NNKT możemy spotkać głównie w olejach roślinnych, powinniśmy jednak pamiętać, że aby dostarczyć ich niezbędną ilość do naszego organizmu, nie wolno poddawać ich obróbce termicznej. Dlatego też, zamiast smażenia kurczaka, warto ugotować go na parzę i dodać do niego pyszną sałatkę ze świeżych jarzyn, skropionych pełnym witamin olejem rzepakowym.
