Te maleńkie, brązowe nasionka kryją w sobie niesamowitą moc. Właściwości siemienia lnianego znane są nie od dzisiaj. Stosowane wewnętrznie zadba o prawidłowe funkcjonowanie całego układu pokarmowego. Natomiast olej lniany pozyskiwany z nasion lnu doceniany jest w przemyśle kosmetycznym. Zewnętrzne działanie siemienia na włosy i skórę pozwala zachować ich prawidłową kondycję. Nasiona lnu stanowią doskonałe uzupełnienie codziennej diety w substancje odżywcze. Mogą wspierać również leczenie wielu schorzeń uważanych za choroby cywilizacyjne. Dowiedz się, dlaczego siemię lniane jest zdrowe i jak prawidłowo je spożywać.
- Co to jest siemię lniane?
- Jakie ma wartości odżywcze?
- Zastosowanie lecznicze siemienia lnianego
- Wpływ na gospodarkę węglowodanową
- Siemię lniane na odchudzanie?
- Len w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych
- Siemię lniane jako dodatek do żywności
- Jak stosować?
Co to jest siemię lniane?
Siemię lniane to nasiona jednej z najstarszych roślin uprawianych w basenie Morza Śródziemnego oraz na terytoriach Azji Zachodniej. Len zwyczajny to roślina jednoroczna o delikatnych łodygach i pięknych, niebieskich kwiatach. Dostarcza włókna o dużej wytrzymałości, ale również oleju, który tłoczony jest z nasion. Lecznicze właściwości lnu były znane już w VI w. p.n.e. Roślina ta stosowana była w leczeniu stanów zapalnych błony śluzowej żołądka, łagodzeniu biegunek i pomocniczo w leczeniu bólu w rejonie podbrzusza. Nasiona lnu są płaskie i drobne o barwie brązowo-szarej. Pod wpływem wody pęcznieją i wydzielają śluz. Olej pozyskiwany z nasion jest żółty i gorzki w smaku.
Siemię lniane i jego wartości odżywcze?
Siemię lniane cenione jest w dietetyce z uwagi na liczne składniki biologicznie aktywne. Działanie prozdrowotne wykazują zawarte w nim kwasy tłuszczowe omega-3, białka, błonnik pokarmowy oraz lignany. Len dostarcza naszemu organizmowi szereg cennych witamin (C, E, witamin z grupy B) oraz składników mineralnych (tj. wapń, magnez, fosfor). Aż 40% wszystkich składników odżywczych stanowią lipidy, dlatego też przyjmuje się, że siemię lniane to jedno z najlepszych, roślinnych źródeł kwasów tłuszczowych omega-3. Nasiona lnu w nieprzetworzonej postaci dostarczają również organizmowi antyoksydantów, które pomagają pozbyć się wolnych rodników. Zaleca się spożywanie siemienia zwłaszcza osobom na diecie wegańskiej jako zamiennik tranu.
Siemię lniane zawiera również spore ilości białka (20-30%), porównywalne do składu aminokwasowego soi. Ograniczona zawartość lizyny sprawia jednak, że białko pozyskiwane z nasion lnu nie jest pełnowartościowe. Spożywanie siemienia lnianego wykazuje prozdrowotne działanie także ze względu na wysoką zawartość błonnika pokarmowego, nierozpuszczalnego w wodzie. Dzięki temu dba o prawidłową przemianę materii, może pomóc w walce z zaparciami i wysokim poziomem cholesterolu. Nie należy jednak spożywać siemienia lnianego w nadmiarze, ponieważ ziarna mogą zawierać nieznaczne ilości szkodliwych związków cyjanowych.
Zastosowanie lecznicze siemienia lnianego
Siemię lniane wykorzystywane jest w profilaktyce wielu chorób cywilizacyjnych. Swoje prozdrowotne działanie zawdzięcza obecności trzech składników. Duże znaczenie ma wysoka zawartość kwasu linolenowego, dobroczynne działanie rozpuszczalnego i nierozpuszczalnego błonnika pokarmowego oraz lignany o właściwościach antyoksydacyjnych i fitoestrogenowych. Dlaczego kwasy tłuszczowe omega-3 są tak ważne dla naszego zdrowia? Przede wszystkim są głównym składnikiem błon komórkowych. Pozwalają zachować prawidłowe ciśnienie krwi, odpowiadają za proces jej krzepnięcia. Wspierają również układ odpornościowy. Kwasy tłuszczowe zawarte w siemieniu lnianym są niezbędne do utrzymania prawidłowej kondycji całego organizmu.
Wpływ na gospodarkę węglowodanową
Z uwagi na zawartość w siemieniu lnianym wskazanych powyżej składników (tj. błonnik, lignany i kwasy omega-3) spożywanie nasion lnu jest zalecane w profilaktyce cukrzycy oraz wsparciu farmakoterapii osób cierpiących na tę chorobę. Badania naukowe dowodzą, że lignany zawarte w siemienieniu wpływają hamująco na syntezę glukozy w wątrobie. Suplementacja siemieniem lnianym może zmienijszyć poziom glikemii na czczo nawet o 19,7%. Błonnik zawarty w nasionach lnu zapobiega natomiast gwałtownym skokom glukozy we krwi oraz ułatwia kontrolę glikemii poposiłkowej.
Siemię lniane na odchudzanie?
Spożywanie nasion lnu jest zalecane także osobom dbającym o szczupłą sylwetkę. Duże dawki błonnika pokarmowego zapewniają uczucie sytości na dłużej o ograniczają podjadanie między posiłkami. Błonnik ułatwia również wypróżnianie. Wykazuje właściwości wiążące wodę i tym samym zwiększa objętość stolca. W przypadku nawracających zaparć zaleca się stosowanie grubo zmielonych ziaren lnu.
Len w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych
Już 2-tygodniowa suplementacja nasionami lnu może przyczynić się do zminimalizowania ryzyka wystąpienia chorób serca i układu krążenia. Wszystko to za sprawą kwasu linolenowego. Jego biodostępność zależy od formy, w jakiej spożywamy siemię lniane. Najwięcej tych cennych substancji zawierają olej lniany. Jeśli zastanawiamy się, czy lepiej wybrać ziarna całe, czy mielone, w tym wypadku lepszą przyswajalność zapewni mielone siemię. Dobroczynne działanie nasion lnu w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych wymaga jednak przeprowadzenia dodatkowych badań.
Siemię lniane jako dodatek do żywności
Pozytywny wpływ siemienia lnianego na funkcjonowanie całego organizmu sprawia, że stosuje się je jako dodatek do różnego rodzaju żywności. Nasiona lnu są wykorzystywane do wypieku pieczywa. Opóźniają proces starzenia się chleba oraz poprawiają jego objętość. Natomiast olej lniany coraz częściej wykorzystywany jest w polskich domach do pieczenia i smażenia. Dodatek siemienia lnianego znajdziemy także w makaronach, pasztetach, niektórych produktach mlecznych (tj. jogurty, kefiry, sery) oraz sokach owocowo-warzywnych.
Jak stosować?
Siemię lniane możemy spożywać na różne sposoby: w postaci całych nasion, w formie proszku lub jako olej pozyskiwany z ziaren. Całe nasiona lnu sprawdzą się idealnie jako posypka do kanapek, dodatek do sałatek, owsianki, jogurtu oraz zup. Zaleca się wcześniejsze podgrzanie ziaren na suchej patelni, aby wydobyć ich walory odżywcze. Z powodzeniem można wykorzystać nasiona lnu do wypieku domowego chleba. Zastąpią one również jajka w kuchni. W tym celu zmielone ziarna należy wymieszać z wodą w proporcji 1:3. Pamiętajmy, że większą przyswajalność drogocennych witamin i składników mineralnych zapewni spożywanie siemienia w postaci zmielonej oraz w formie oleju lnianego. Kupujmy jednak całe ziarna, aby mielić je tuż przed spożyciem. Proces ten ograniczy utlenianie witamin. Napój przyrządzony na bazie nasion lnu ochroni śluzówkę żołądka i przyspieszy przemianę materii. W tym celu powinien być spożywany od 2 do 3 razy dziennie.
Nasiona lnu wykazują dobroczynne działanie na kondycję całego organizmu. Cieszą się dużym zainteresowaniem nie tylko w przemyśle farmaceutycznym, ale również kosmetycznym i spożywczym. Duża zawartość błonnika oraz cennych kwasów omega-3 sprawia, że pokłada się nadzieje w stosowaniu siemienia lnianego w profilaktyce wielu chorób cywilizacyjnych.