Szacuje się, że około miliard ludzi na świecie boryka się z niedoborami witaminy D. Dlaczego powinniśmy w tym kierunku jak najszybciej podjąć działania profilaktyczne i lecznicze? Otóż witamina D to nie „tylko” witamina – to hormon, który z wygody i ujednolicenia w naukach biologicznych zalicza się do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. A z hormonami nie ma żartów!
Po co nam witamina D?
Głównym kierunkiem działania witaminy D w organizmie człowieka jest regulacja gospodarki fosforanowo-wapniowej. Niemalże w całym ciele posiadamy receptory dla witaminy D, co oznacza, że działa ona wielokierunkowo w organizmie. Niedobory witaminy D – co potwierdzają niezliczone badania – są wysoko skorelowane z zachorowalnością na choroby autoimmunizacyjne (np. chorobę Hashimoto, RZS, stwardnienie rozsiane), a także na nowotwory, choroby układu sercowo-naczyniowego. Czy jest jednak powiązanie między statusem witaminy D w organizmie a wydolnością sportową?
Jakie korzyści mogą mieć sportowcy z badania stężenia witaminy D?
Wykazano, że odpowiednie stężenie witaminy D w organizmie osób regularnie uprawiających sport, może przyczyniać się do:
– poprawy wydolności płuc (zwiększenia ich objętości oddechowej mierzonej przez VO2 max.),
– przyspieszenia procesów regeneracyjnych po wysiłku, poprzez wpływ na układ odpornościowy oraz dzięki działaniu przeciwzapalnemu witaminy D,
– obniżenia odsetka złamań związanych z uprawianiem sportu w warunkach wyczerpania organizmu,
– zwiększania masy mięśniowej poprzez wzmocnienie procesów syntezy białek mięśniowych.
Ile witaminy D potrzebuje człowiek?
Wytyczne dla Europy Środkowej mówią o zapotrzebowaniu dorosłych na poziomie 800-2000 jednostek (5-10 mikrogramów) witaminy D dziennie, w zależności od pory roku i ekspozycji na promienie słoneczne. Jeśli mało czasu w ciągu dnia przebywamy na zewnątrz, to jest niemal pewne, że musimy suplementować witaminę D na co dzień, wtedy warto wybierać preparaty zawierające 2000 jednostek witaminy D.
Oficjalne rekomendacje dla sportowców wskazują, że warto w tej grupie przeprowadzać okresowo badania stężenia witaminy D (a dokładniej jej aktywnego metabolitu 25(OH)D3) we krwi, najlepiej regularnie, aby monitorować ewentualny niedobór i skuteczność suplementacji. Jest to tym bardziej istotne w okresie niskiej ekspozycji na promieniowanie słoneczne (które wzmaga syntezę witaminy D w skórze). Na niedobór (deficyt) witaminy D wskazuje wartość mniejsza od 20 ng/ml, stężenie suboptymalne wynosi 20-50, a wartość powyżej 50 ng/ml to ta, do której należy dążyć.
Źródła:
http://www.kardiosport.pl/wp-content/uploads/2013/12/Witamina-D3-a-sport-KARDIOSPORT.pdf (dostęp dn. 21.01.2020 r.)