Wrotycz pospolity na kleszcze.
Wraz z plagą kleszczy, a wraz z nią niebezpieczna i podstępną boleriozą, zaczęto szukać skutecznego naturalnego środka przeciw kleszczom. Poza sprawdzonymi olejkami eterycznymi (lista olejków, tutaj) jako naturalny środek nie tylko przeciw kleszczom, ale również jako środek odstraszający owady, przybył nam z pomocą bardzo popularny w średniowieczu wrotycz zwyczajny.
Wrotycz jest rośliną wieloletnią o licznych łodygach wzniesionych, sztywnych, słabo rozgałęzionych, gęsto ulistnionych, osiąga ok.1.5 metra wysokości. Posiada drobne kwiaty o charakterystycznym żółto złocistym kolorze i rurkowatym kształcie, zebrane w koszyczki i szczytowe baldachokształtne kwiatostany.
Kwitnie od czerwca do września i warto, go zebrać i zasuszyć, lub szczególnie wykorzystać jako repelent. W Polsce rośnie pospolicie na łąkach, miedzach, przy drogach, zabudowaniach, w zaroślach często tworząc duże, gęste kępy. Wiadomo, że do celów najlepiej zbierać zioło z oddalonych od dróg i urbanizacji łąk i nieużytków.
Surowcami zielarskimi są koszyczki kwiatowe wrotyczu, dobrze zasuszone powinny zachować naturalną barwę i charakteryzować się swoistym zapachem.
[related-post]
Wrotycz pospolity w medycynie
W medycynie ludowej stosowano go zwłaszcza przy zaburzeniach trawienia, spowodowanych spożyciem obfitych tłustych posiłków, zaparzając z koszyczków napar. Wyciągi z wrotyczu stosowano jako lek moczopędny i przeciw pasożytom układu pokarmowego. Jednak kiedy odkryto, że główny składnik olejku eterycznego wrotyczu – tujon – jest silnie toksyczny, zalecono zaprzestanie doustnego stosowania tego zioła. Ponadto głównymi składnikami są: kamfen, flawonoidy, związki goryczkowe, kwasy organiczne, sole mineralne, a nawet witamina C.
Obecnie wrotycz zaleca się używać tylko zewnętrznie, na skórę, ale również osoby o skórze wrażliwej powinny zachować ostrożność przy jego stosowaniu.
Koszyczki kwiatowe wrotyczu wydzielają charakterystyczny zapach, który przypomina zapach kamfory, dlatego skutecznie odstrasza muchy, komary, mrówki, mole, kleszcze i inne owady.
Z tego powodu wrotycz znalazł zastosowanie jako repelent. Zioło można rozdrobnić, a następnie natrzeć nim skórę.
Wyciągi octowe lub alkoholowe leczą zmiany trądzikowe na skórze. Bardzo często poprawa następuje w przeciągu już 24 godzin po zastosowaniu. Regularne stosowanie daje bardzo dobre efekty porównywalne do leczenia siarczkiem selenu, erytromecyny czy betuiny.
UWAGA: najpierw zaleca się zastosować “próbę” u osób z wrażliwą skórą.
Co możemy zrobić z wrotyczem pospolitym??
Wrotycz pospolity można też zaparzyć, ostudzić i spryskać nim ciało i użyć jako skuteczny środek odstraszający owady, w tym kleszcze.
Można również zaopatrzyć się w olejek eteryczny z wrotyczu, który również ma silne działanie. Należy jednak pamiętać o tym, że nie wolno go stosować bezpośrednio na skórę, trzeba go rozcieńczyć z olejem bazowym (może to być olej słonecznikowy, olej migdałowy, olej z nasion winogron) w proporcji – 15 kropli olejku na około ⅕ szklanki oleju.
Wyciągi z kwiatów stosuje się również do wyrobu płynów przeciw wszom i przeciw świerzbowi. Naparem z ziela i kwiatów przemywa się siniaki, a także stosuje się w leczeniu świerzbu oraz kładów przy reumatyzmie, zwichnięciach.
NALEWKA Z WROTYCZU:
Odpowiednio wysuszone koszyczki wrotyczu zalać wysokoprocentowym alkoholem (najlepiej 70%). Pozostawić w ciemnej butelce, w ciemnym miejscu na tydzień. Przygotowany roztwór wykazuje działanie przeciwbólowe, przeciwreumatyczne i silnie rozgrzewające.
1. Ożarowski A., Jaroniewski W., Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1987.
2.Sanderski M., E., Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie, Podkowa Leśna 2017