Jak upiec chleb?
Jak wynika z danych Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywieniowej statystyczny Polak zjada w ciągu roku ok. 50 kg chleba, przy czym obserwuje się tendencję malejącą z roku na rok. Dlaczego jemy mniej chleba?
Przyczyn jest kilka. Pierwsza to ceny, które stale rosną, kolejna – spadająca jakość chleba. A inne to np. opinia, że chleb tuczy. Co zatem robić? Jeść, czy nie jeść? A jeśli jeść to jaki?
Najlepiej domowy. Przygotowany samodzielnie, z wybranymi przez siebie składnikami, świeży i domowy. Jak przygotować taki chleb?
Okazuje się to nie takie trudne, jak się czasami wydaje. Upieczenie domowego chleba jest czasochłonne, wymaga pracy, ale w efekcie mamy produkt bez konserwantów, dodatków i w 100% taki, jak sobie zaplanowaliśmy.
Aby upiec domowy chleb potrzebny jest zakwas, który należy przygotować odpowiednio wcześniej. Poniżej przepis na zakwas i na chleb.
Przepis na chleb domowy
Czarny chleb gryczany na zakwasie i bez glutenu
Składniki na 2 bochenki chleba po ok. 900 g każdy
Zakwas gryczany
200 – 300 g kaszy gryczanej niepalonej lub razowej mąki gryczanej
200 – 250 ml wody
2 łyżki melasy
Chleb
600 g mąki gryczanej
150 g ugotowanej kaszy gryczanej
ok. 500 g świeżego zakwasu (jeśli jest starszy może być mniej)
500 ml wody
5 łyżek melasy
75 g siemienia lnianego mielonego
50 g ziarna słonecznika lub dyni (według upodobania)
3 małe łyżeczki soli
Kminek (wedle uznania)
Przygotowanie zakwasu (ok. 4 – 5 dni wcześniej)
Zakwas należy przygotować ze świeżej mąki razowej lub maki zmielonej samodzielnie z kaszy (niekoniecznie niepalonej). Mąka ze sklepu czasem długo leży, przez co uzyskanie z niej dobrej jakości zakwasu może być trudne.
Połowę maki należy zmieszać z wodą i 1 łyżką melasy, by powstała masa o konsystencji gęstej śmietany. Naczynie z zakwasem przykryć ściereczką i odstawić w ciepłe miejsce na kilkanaście godzin. Przez kolejne dni codziennie dodawać do zakwasu nieco mąki, wody i melasy. Po każdym dodaniu nowych składników zakwas powinien urosnąć. Powinien pojawić się kwaśny zapach i bąbelki, co oznacza, że zakwas „pracuje”.
Po 4 – 5 dniach zakwas powinien być gotowy do wypieku. Należy odłożyć małą porcję do słoiczka i włożyć do lodówki. W trakcie kolejnych wypieków można go użyć jako bazy, przygotowując na nim porcję świeżego zakwasu.
Do zakwasu można, zaraz na początku, dodać 1 lub 2 łyżki soku z kiszonej kapusty lub, jeśli nie chcemy by chleb był w 100% bezglutenowy – niedużą ilość zakwasu żytniego.
Przygotowanie chleba
Wszystkie składniki mieszać w dużej misce (ręcznie lub z użyciem robota kuchennego). Ciasto powinno być dość gęste. Na końcu, po wstępnym wyrobieniu masy należy dodać gotowaną kaszę.
Ciasto przełożyć do metalowych foremek, wyłożonych papierem do pieczenia. Odstawić w ciepłe miejsce na ok. 4- 5 godzin, przykrywając ściereczką. Po tym czasie ciasto powinno nieco wyrosnąć.
Piec, wkładając do zimnego piekarnika. Ustawić temperaturę o. 230 – 240 stopni na dolne grzanie przez ok. 55 min., a przez kolejne 20 minut z opcją góra/dół, by przyrumienić chleb z góry. Wyłączyć piekarnik, pozostawić bochenki w środku na ok. 5 – 10 min.
Wyjąć chleb z piekarnika i zostawić do wystygnięcia. Przechowywać w lnianej ściereczce, nie w foliowym worku. Dzięki temu chleb będzie świeży przez wiele dni.
Smacznego!
Pieczenie chleba w domu ma swoje zalety: niezwykły aromat pieczonego chleba, roznoszący się po mieszkaniu czy smak świeżego bochenka… Przygotowanie takiego chleba wymaga czasu, pracy i energii, ale warto 🙂
