W ciągu ostatnich kilku lat dieta bezglutenowa stała się niezwykle popularna. Wiele się o niej słyszy w telewizji oraz internecie. Niemniej jednak, czy niniejszy sposób odżywiania faktycznie wywiera pozytywny wpływ na nasze zdrowie? Jakie są najważniejsze zasady diety bezglutenowej i kiedy powinniśmy jej przestrzegać? Odpowiedzi na te oraz inne pytania znajdziesz w dalszej części tekstu.
Z tego artykułu dowiesz się:
-
Czym jest gluten;
-
Na czym polega celiakia;
-
Kiedy należy wykluczyć gluten ze swojej diety;
-
Jakie są najważniejsze zasady diety bezglutenowej;
-
Jakie produkty zawierają w sobie najwięcej glutenu.
Czym jest gluten?
Gluten jest mieszanką białek roślinnych pochodzących z większości dobrze znanych nam zbóż (w tym: z żyta, jęczmienia oraz pszenicy). Na szeroką skalę wykorzystywany jest on w przemyśle spożywczym, przede wszystkim podczas wyrobu pieczywa. Wszystko to za sprawą jego właściwości spulchniających. Warto również wiedzieć, że gluten jest doskonałym nośnikiem smaku i aromatu. Dlatego też, znajdziemy go w wszelkiego rodzaju sosach (np. w sosach pomidorowych, czosnkowych itp.).
Na czym polega celiakia?
Celiakia (znana również jako choroba trzewna) jest chorobą autoimmunologiczną związaną z nietolerancją glutenu. Niniejsza jednostka chorobowa jest dziedziczona genetycznie i może objawić się w każdym wieku. W przebiegu zaburzenia, w kontakcie z glutenem, dochodzi do zaniku kosmków jelitowych, czego konsekwencją są zaburzenia wchłaniania skutkujące niedoborem składników pokarmowych, a nawet niedożywieniem. Wśród najczęściej występujących objawów możemy wyróżnić:
- Częste afty oraz stany zapalne w okolicach jamy ustnej;
- Niewyjaśniony niedobór żelaza lub niedokrwistość;
- Uczucie ciągłego, niewyjaśnionego zmęczenia;
- Częste bóle głowy;
- Podwyższenie poziomu cholesterolu;
- Problemy z płodnością;
- Zaburzenia nastroju, w tym depresję;
- Bóle kostno-stawowe, rozpoznanie osteoporozy we wczesnym wieku.
Kiedy należy wykluczyć gluten ze swojej diety?
Gluten należy całkowicie wyeliminować ze swojej diety tylko wtedy, gdy zmagamy się z problemem celiakii, alergii na gluten lub nietolerancji glutenu. Wykluczenie niniejszego składnika z jadłospisu powinno odbywać się pod kontrolą wykwalifikowanego dietetyka. Ponadto, poprzedzone powinno być wykonaniem szeregu badań, które będą miały na celu określenie rodzaju zaburzenia, z którym mamy do czynienia.
Jakie są najważniejsze zasady diety bezglutenowej?
Poniżej wyróżnionych zostało 5 najważniejszych zasad diety bezglutenowej. Pamiętaj jednak, że jeśli zmagasz się celiakią lub alergią na gluten, nie należy eliminować go ze swojej diety samodzielnie. Zasięgnij konsultacji w gabinecie wykwalifikowanego dietetyka klinicznego lub gastroenterologa.
ZASADA I: Wyklucz ze swojej diety wszystkie produkty, które zawierają gluten;
ZASADA II: Rób ostrożne zakupy. Czytaj dokładnie etykiety produktów pod kątem zawartości glutenu. Wybieraj produkty z przekreślonym kłosem;
ZASADA III: Dania bezglutenowe przygotowuj w osobnych naczyniach przy użyciu oddzielnych sztućców;
ZASADA IV: Naucz swoich bliskich najważniejszych zasad diety bezglutenowej. Poproś ich, aby nie komentowali Twoich „wyborów” żywieniowych i nie namawiali Cię na spożywanie zakazanych produktów;
ZASADA V: Zadbaj o to, aby w Twojej diecie znalazły się wszystkie niezbędne witaminy i składniki mineralne.
Jakie produkty zawierają w sobie najwięcej glutenu?
Poniżej przedstawiony został wykaz najpopularniejszych produktów, które zawierają w sobie gluten. Nie można ich spożywać w przebiegu celiakii, alergii oraz nietolerancji glutenu.
Po pierwsze: ZBOŻA – pszenica, jęczmień, orkisz, żyto;
Po drugie: WARZYWA I PRZETWORY – warzywa w panierce, przetworzone przekąski warzywne, soki oraz przeciery, które zawierają w sobie słód jęczmienny;
Po trzecie: TŁUSZCZE – olej z kiełków pszenicy;
Po czwarte: NABIAŁ I MIĘSA – napoje i desery mleczne zawierające w swoim składzie mąkę pszenną oraz słód jęczmienny, płatki zbożowe;
Po piąte: NAPOJE – kawa zbożowa, kakao owsiane, piwo, napoje zawierające w swoim składzie słód jęczmienny, napoje alkoholowe wytwarzane na bazie zbóż.
Podsumowanie
Chociaż wyeliminowanie glutenu ze swojej codziennej diety nie jest prostym zadaniem, w sklepach możemy znaleźć coraz większą liczbę produktów ze znakiem przekreślonego kłosa. Pamiętajmy jednak, że jeśli zmagamy się z celiakią, alergią na gluten lub jego nietolerancją, powinniśmy zasięgnąć opinii w gabinecie specjalisty. Dzięki temu dowiemy się, jak zastąpić produkty zbożowe, aby nie doprowadzić do poważnych niedoborów pokarmowych.
